حافظه کوتاه مدت:
حافظه کوتاه مدت، حافظه اصلی و فعال ترین بخش حافظه می باشد. حافظه کوتاه مدت همچون فیلتر باعث جلوگیری از ارسال اطلاعات غیر ضروری به حافظه بلند مدت میشود.بنابراین تقویت این بخش از حافظه بسیار ضروری بوده چنان که تضعبف آن موجب اختلالاتی در زندگی روزمره خواهد شد.
توانایی مغز به دلیل پردازش سریعتر برای به خاطر آوردن مطالب و خاطرات و ذخیره اطلاعات در این نوع حافظه محدودتر است.، ذخیره اطلاعات مربوط به تجربه کیفیت فیزیکی مانند: آنچه لمس میکنیم،انجام میدهیم، می بینیم،می شنویم و می چشیم در حافظه کوتاه مدت رخ داده و به صورت موقت ذخیره میشود.اما ذخیره اطلاعاتی کدهای معنایی، در حافظه بلند مدت و به صورت دائمی ثبت میشوند.
ضعف حافظه کوتاه مدت با حواس پرتی کاملا” متفاوت است.
تشخیص ضعف حافظه کوتاه مدت:
تشخیص این نوع اختلال کمی زمان بر است.در ابتدا پزشکان به سوابق پزشکی فرد رجوع میکنند تا حالت عمومی ذهنی فرد را بررسی کنند.برای تشخیص دقیق تر فاکتورهایی چون آزمایش خون جهت بررسی کمبود ویتامین B12 یا وجود بیماری تیروئید ضروری می باشد.همچنین مواردی چون سی تی اسکن، نوار مغز(EEG) یا رنگ نگاری مغزبه شناسایی این بیماری کمک بسیاری خواهد کرد.
دلایل ضعف حافظه کوتاه مدت:
- افزایش سن: در اثر افزایش سن بدن دچار زوال مغز و همچنین کاهش سطح هوشیاری میشود.
- اختلال ناگهانی سطح هوشیاری:این مورد ممکن است در اثر کمبود اکسیژن رسانی خون،عفونت یا کم آبی بدن رخ دهد.
- سوء تغذیه: کاهش برخی ویتامین ها نظیر ویتامینB12 و یا کم خونی که ماشی از سوئ تغدیه باشد منجر به بروز اختلال ضعف حافظه کوتاه مدت میشود.
- استرس: تولید هورمون کورتیزول در اثر اضطراب همراه با تولید هورمون آدرنالین هنگام هیجان باعث تاثیر بر مهارتهای شناختی مانند حافظه کوتاه مدت خواهد شد.
- اعتیاد به الکل: مصرف بیش از حد الکل موجب زوال مغز و در نتیجه از دست دادن حافظه کوتاه مدت در افراد الکلی خواهد شد.
- آسیبهای مغزی: ضربه شدید به مغز، یا بیماریهایی که منجر به آسیب مغزی میشوند مانند: تومورهای مغزی، عفونتها از علل ضعف حافظه کوتاه مدت می باشند.
- مصرف برخی داروها: در برخی بیماری ها مانند سرطان، مصرف داروهای شیمی درمانی به کاهش حافظه کوتاه مدت منجر میشود.
- ضربه شدید روحی و افسردگی: اگر از دست دادن حافظه کوتاه مدت به دلیل ضربه شدید روحی باشد در این صورت فرد را به روانشناس ارجاع میدهند.
نشان های ضعف حافظه کوتاه مدت:
1)کلمات مناسب برای جمله بندی به سختی به خاطر می آورید
2) دلیل حضور خود در یک اتاق یا برای انجام کاری، در لحظه به خاطر نمی آورید
3)جای اشیاء یا لوازم خود را گم می کنید
4)ناتوانی در به یاد آرودن خاطرات اخیر
5)فراموش کردن نام افراد
چگونه حافظه کوتاه مدت خود را تقویت کنیم؟
برای تقویت حافظه کوتاه مدت نیاز است که عادات سالم رفتاری را در زندگی روزمره خود برنامه ریزی کنیم.از جمله این عادات سالم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انجام فعالیتهای ذهنی نظیر شطرنج، حل کردن جدول
- پیاده روی
- تمرکز و تکرار جهت یادگیری
- با صدای بلند صحبت کنید
- اطلاعات را قطعه قطعه کرده و به خاطر بسپارید
- مکرر در حال یادگیری باشید
- مدیتیشن و تحرکات فیزیکی منظم
تاثیر تغذیه مناسب در تقویت حافظه کوتاه مدت:
همانطور که قبلا” اشاره شد، یکی از عوامل تضعیف حافظه کوتاه مدت، سوء تغذیه بوده که منجر به کمبود برخی ویتامین ها یا کم خونی در بدن در نتیجه ضعف حافظه خواهد شد.
در اینجا به خوراکی هایی که برای حافظه مضر و مفید هستند اشاره خواهیم کرد.
خوراکی های مضر برای حافظه:
- برنج سفید
- فست فودها
- شکر
خواراکی های مفید برای تقویت حافظه:
- زنجبیل
- زردچوبه
- آواکادوو
- چغندر
- روغن نارگیل
- بروکلی
- شکلات تلخ
- گردو
- زرده تخم مرغ
توصیه میشود وعده های غذایی خود را به صورت مناسب و طبق برنامه ایی منظم بدون اختلال در تعداد وعده ها یا کمبود مواد غذایی موجود در آنها مصرف کنید.
بسیار عالی